Baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door het humaan papillomavirus, een virus dat via seksueel contact wordt overgedragen. Bijna elke vrouw loopt de infectie ooit een keer op zonder daar iets van te merken. Het lichaam ruimt het virus dan zelf op. Maar soms lukt dat niet. Dan blijft het virus sluimeren in de cellen van de baarmoederhals en veroorzaakt later voorstadia van baarmoederhalskanker. In Nederland wordt jaarlijks bij 600-700 vrouwen baarmoederhalskanker vastgesteld. Tussen de 200 en 250 vrouwen overlijden aaan de gevolgen daarvan. Baarmoederhalskanker komt voornamelijk voor bij vrouwen tussen de 30 en 60 jaar.
Bovenstaande geeft aan dat met name het immuunsysteem een grote rol speelt bij het wel of niet kunnen opruimen van het virus. Bij een verlaagde weerstand heeft het lichaam meer moeite het virus effectief op te ruimen.
De Gezondheidsraad adviseert om alle meisjes van 12 jaar voortaan binnen het Rijksvaccinatieprogramma in te enten tegen infectie met het humaan papillomavirus. Deze jonge meisjes zijn over het algemeen nog niet seksueel actief en dus niet besmet. Ofschoon jongens een rol spelen bij de overdracht, krijgen zij het vaccin voorlopig nog niet.